Świętokrzyskie nodigt uit
Dit charmante provincie is de thuisbasis van het Świętokrzyskie-gebergte en het Nationaal Park Świętokrzyski. In deze regio draait alles om kluizenaars- en kloostertradities, eeuwenoude legendes en dinosaurussen, gecombineerd met pittoreske stadjes, talloze historische bezienswaardigheden en beroemde kuuroorden. De hoofdstad van de regio is Kielce. Het Świętokrzyskie-gebergte is een kenmerkend element van het landschap in deze regio.
De provincie Świętokrzyskie ligt in het zuidoosten van Polen en grenst aan zes provincies: Mazowieckie, Lubelskie, Podkarpackie, Małopolskie, Śląskie en Łódzkie.
Kielce
Centraal gelegen in het Świętokrzyskie gebergte, is deze stad een bekend toeristisch centrum in het land. Iedereen die Kielce bezoekt, vindt hier iets aantrekkelijks voor zichzelf - bijzondere rots landschappen, interessante architectuur en thematisch diverse musea en galerieën. Voor degenen die hun tijd actief doorbrengen, wordt het aanbod aangevuld met gemarkeerde wandel- en hike-routes, fietsroutes, ski-routes en talrijke sportfaciliteiten. Het is vermeldenswaard dat Kielce de beste plaats is van waaruit we het Świętokrzyskie-gebergte kunnen bezoeken. Vier eeuwen geleden werd Kielce eigendom van de bisschoppen van Krakau. Nog tot op de dag van vandaag is het mooiste barokke gebouw van de stad het Bisschoppelijk Paleis (tegenwoordig het Nationaal Museum).
Kielce wordt vaak omschreven als een geologisch openluchtmuseum. Er zijn vier geologische locaties te vinden in de omgeving van de stad. Een daarvan is het natuurreservaat Kadzielnia: een gefossiliseerde zeebodem met de restanten van koraal, krabben en unieke schelpdieren.
Świętokrzyskie: Het hart van Polen
Een land vol legendes, geesten en magische spreuken. Omgeven door bossen en met een indrukwekkende verzameling historische bezienswaardigheden en andere attracties, is de regio een aantrekkelijke bestemming voor toeristen.
Vond de eerste doop van Polen al in 880 na Christus plaats in Wiślica? Sommige historici denken van wel en baseren dit op archeologisch bewijs: een oude doopvont die in deze stad aan de rivier de Nida is ontdekt. Wat in ieder geval zeker is, is dat de regio Świętokrzyskie, en met name Nagłowice, de woon- en werkplek was van de vader van de Poolse literatuur, Mikołaj Rej. Tegenwoordig herbergt het Mikołaj Rej Manor (rond 1800 gebouwd door de familie Walewski) niet alleen een museum dat aan hem is gewijd, maar ook gastenkamers.
Het Świętokrzyskie-gebergte
Hoewel de bergen niet bijzonder hoog zijn en relatief recent zijn gevormd, bestaan ze uit de oudste gesteenten in Polen. Een deel van het met bossen bedekte gebergte behoort tot het Nationaal Park Świętokrzyski. De hoogste top is de berg Łysica, die een klim waard is vanwege de kenmerkende steenlawines die langs de hellingen van het hele Łysogóry-gebergte te vinden zijn. Deze massa's losse kwartsietzandstenen dateren uit het Cambrium, ongeveer 500 miljoen jaar geleden.
De op één na hoogste berg, Łysa Góra, was in heidense tijden een plek waar heksen sabbat vierden. Vandaag de dag is deze plek beter bekend als Święty Krzyż (Heilig Kruis) en herbergt het het oudste Poolse heiligdom van de Relieken van het Heilige Kruis, waaraan het Świętokrzyskie-gebergte zijn naam ontleent.
Elk jaar vindt hier een bijzondere feest plaats. Het is de oudste regionale evenement genaamd Dymarki Świętokrzyskie, waarbij het traditionele smelten van ijzer in bloomeries (oerovens) wordt gedemonstreerd, zoals dat duizenden jaren geleden in deze regio werd gedaan.
Peperbergen
De 500 miljoen jaar oude Peperbergen (Gory Pieprzowe) liggen aan het oostelijk einde van de provincie, dicht bij het stadje Sandomierz. Ze danken hun naam een de kleur van de rotsen. Als gevolg van erosie is het schistgesteente waaruit ze bestaan verpulverd tot kleine brokjes die op peperkorrels lijken. Ze zijn overdekt met wilde rozen en jeneverbessen en vormen een uniek geologisch natuurreservaat.
Natuurlijke en historische attracties
Het Świętokrzyskie-gebergte is rijk aan natuurlijke en historische attracties. Een van de hoogtepunten is de toeristische route door de Raj-grot (Paradijsgrot), beroemd om zijn buitengewone concentratie aan calciet-druipstenen. Hier vind je unieke clusters van stalactieten. Een andere interessante plek is het Neanderthaler Centrum, waar een 3D-hologram van een Neanderthalerschedel en een levensgrote replica van een mammoet te bewonderen zijn.
Het Etnografisch Park van de regio Kielce in Tokarnia biedt een unieke kans om te zien hoe dorpen in de regio er vroeger uitzagen. Je vindt hier traditionele huisjes, complete boerderijen met schuren, molens en herenhuizen. Het museum organiseert ambachtelijke demonstraties, speurtochten en thematische rondleidingen over verdwijnende ambachten, het dagelijkse leven en traditionele festiviteiten.
Een must-see is het Krzemionki Archeologisch Museum en Reservaat, dat in 2019 werd opgenomen op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Hier kun je perfect bewaarde neolithische vuursteenmijnen verkennen. De 1,5 km lange route, deels ondergronds, onthult een industrieel landschap dat 5000 jaar oud is.
Niet ver daarvandaan ligt Ćmielów, beroemd om zijn porselein. In het Levend Porseleinmuseum kun je zien hoe dit prachtige ambacht nog steeds wordt beoefend.
Een populaire toeristische trekpleister is het Bałtów Toeristisch Complex, het eerste Jurassic Park van Polen. Dit is niet alleen leuk voor kinderen: je kunt er een kilometerslang educatief pad volgen met 100 levensgrote dinosaurusmodellen, het Jurassic Museum, het Prehistorisch Oceanarium, een dierentuin en zelfs het Sabathówka Heksendorp.
Boeiende architectuur
Steden als Sandomierz (klik ook hier voor meer info), Kielce, Pinczow of Szydlow hebben door de eeuwen heen een grote architecturale schat opgebouwd. In de hele regio valt een overvloed aan kastelen, paleizen en herenhuizen te bewonderen, bijvoorbeeld in Ujazd, Kurozweki, Sobkow en Checiny. Naast interessante musea telt de provincie het nodige goed bewaarde industrieel erfgoed, dat u terugvoert naar de tijden van de Poolse industriële revolutie. In het etnografisch park van Kielce beleeft u de lokale tradities en folkloristische gebruiken (klik ook hier voor meer info).
Actief in de regio
Wie zin heeft in een actieve vakantie vindt in Swiętokrzyskie veel van zijn gading, van wandelen, fietsen, paardrijden tot kanoën. Deze regio is misschien niet zo bekend maar zeker ontzettend interessant. Hoewel de Swietokrzyskie bergen niet bijzonder hoog zijn en gevormd door relatief "recente" geologische processen, zijn ze gebouwd van de oudste rotsen in Polen. Een deel van het met bossen begroeide bergachtige gebied wordt ingenomen door het Świętokrzyski National Park. De hoogste top is de berg Łysica, die de moeite waard is om te beklimmen vanwege de rotsen die op de hellingen van het hele Łysogóry-gebergte te vinden zijn. Dit zijn massa's losse stenen van Cambrische kwartsietzandsteen die 500 miljoen jaar oud is. Deze natuurlijke omgeving is een perfecte plek voor wandelaars en fietsers. Door de regio loopt de langste fietsroute van Polen - Green Velo.
Ponidzie
De Ponidzie-regio, doorkruist door de rivier de Nida, heeft een steppelandschap. Hier bevinden zich de ruïnes van het Chęciny-kasteel, ooit een van de grootste vestingen van 16e-eeuws Polen. Een andere bijzondere plaats in Ponidzie is Wiślica, een van de belangrijkste politieke en administratieve centra van de vroege Piast-tijd. Hier bevindt zich een gotische kapittelkerk met een unieke lachende afbeelding van de Heilige Maagd Maria en een van de oudste doopvonten van Polen.
In de regio liggen ook bekende kuuroorden zoals Solec-Zdrój en Busko-Zdrój, waar jaarlijks het Krystyna Jamroz Internationaal Muziekfestival plaatsvindt.
Meer informatie over de provincie Świętokrzyskie vindt u hier.
Gerelateerde artikelen en voorwerpen
Grootste, mooiste, oudste...
Świętokrzyskie heeft de nodige records op zijn naam staan. Zo huisvest de provincie:
- de ruïnes van het grootste kasteel van Polen, (Krzyztopor in Ujazd),
- de mooiste grot - de 15 km van Kielce gelegen ‘Raj’, wat paradijs betekent,
- één van de oudste eiken van het land (Bartek in Zagnansk)
- en de Peperbergen, door geologen beschouwd als de oudste bergketen in Europa.
