De Oude en Nieuwe Stad vormen het historisch centrum van Warschau: het logische beginpunt van elk bezoek aan de stad.
DE OUDE STAD (Stare Miasto)
De Oude Stad werd in de dertiende eeuw gesticht als prinselijk hoofdkwartier en versterkte nederzetting. Het is het oudste deel van Warschau en in veel opzichten het culturele hart van de stad. Hieronder enkele hoogtepunten.
Het Koninklijk Kasteel (Zamek Królewski)
Het Koninklijk Kasteel was het hoofdkwartier van de koning van de Poolse Republiek, zoals die in de zestiende eeuw ontstond. Het is ook de plek waar de op 3 mei 1791 de grondwet – de eerste van Europa en de tweede ter wereld – werd aangenomen. Gedurende de Tweede Wereldoorlog werd het kasteel bijna geheel verwoest, maar gelukkig was een groot deel van de inboedel tijdig in veiligheid gebracht. In 1973 werd de restauratie begonnen en namen veel voorwerpen weer hun oude plaats in. Tegenwoordig is het paleis een museum.
Hoogtepunten van de collectie vormen een aantal originele werken van Rembrandt en de werken van Bernardo Belotto, ook wel Canaletto II genoemd. Het was onder meer aan de hand van zijn achttiende-eeuwse vedute (stadsaanzichten) dat Warschau na de Tweede Wereldoorlog werd herbouwd. Meer informatie.
Koning Zygmund III-zuil (kolumna króla Zygmunta III)
Dit oudste en hoogste niet-religieuze monument van Warschau werd in 1644 gebouwd op initiatief van koning Wladyslaw IV. Deze wilde hiermee zijn vader eren, die de Poolse hoofdstad van Krakau naar Warschau verplaatste.
Kathedraal (Katedra)
Deze uit de veertiende eeuw daterende basiliek is door de eeuwen heen het toneel geweest van koninklijke huwelijksplechtigheden, kroningen en begrafenissen. In de kathedraal liggen onder meer de laatste Poolse koning Stanislaw August Poniatowski, de in 1922 vermoorde president Gabriel Narutowicz en de schrijver en nobelprijswinnaar Henryk Sienkiewicz begraven.
Marktplein van de Oude Stad (Rynek Starego Miasta)
Dit marktplein, dat eind dertiende, begin veertiende eeuw werd aangelegd, is een van de meest sfeervolle plekken van de stad. Ooit was dit het centrale plein van Warschau, waar zich officiële evenementen voltrokken, markten werden gehouden en openbare executies plaatsvonden. De meeste gebouwen aan het plein dateren uit de zeventiende eeuw, toen na een brand in 1607 veel huizen moesten worden herbouwd. Het marktplein zelf is sinds zijn aanleg nagenoeg onveranderd gebleven. Midden op het plein bevindt zich beeld van de Zeemermin van Warschau.
Zeemeermin van Warschau (Pomnik Syrenki warszawskiej)
Hoewel de stad driehonderd kilometers van zee ligt, vormt een zeemeermin het symbool van Warschau. Sinds het begin van de twintigste eeuw maakt ze deel uit van het stadswapen. Het beroemdste beeld van de Zeemeermin van Warschau bevindt zich op her Marktplein van de Oude Stad. Meer informatie over de zeemeermin en hoe ze het symbool van de stad werd.
Historisch Museum van Warschau (Muzeum Historyczne m.st. Warszawy)
Gehuisvest in enkele met elkaar verbonden huizen aan het Marktplein van de Oude Stad bevindt zich het Historisch Museum van Warschau. Hier wordt de geschiedenis van de Poolse hoofdstad gepresenteerd, van het allerprilste begin tot heden. Op dit moment is het museum zelf wegens verbouwing gesloten, maar de museumbioscoop is geopend. Er wordt een meertalige documentaire vertoond over Warschau in de periode 1939-1945. Meer informatie.
Barbacane en stadsmuren (Barbakan i mury obronne)
Deze versterkte buitenpost werd in de zestiende eeuw opgericht ter verdediging van de stadspoort. In de jaren die volgden breidde Warschau zich buiten de stadsmuren steeds verder uit, verloren de verdedigingswerken hun functie en werden ze grotendeels afgebroken. Een deel van de dubbele stadswal resteert nog.
Monument voor de Kleine Opstandeling (Pomnik Małego Powstańca)
Dit beeldje, van een jongen met een veel te grote helm, is opgericht ter nagedachtenis aan de kinderen die gedurende de opstand van Warschau onder meer als koerier fungeerden en door de vijandelijke linies moesten sluipen.
Maria Sklodowska-Curie Museum (Muzeum Marii Sklodowskiej-Curie)
Maria Sklodowska-Curie, internationaal beter bekend als Madame Curie, was een befaamd natuur- en scheikundige. Ze pionier op het gebied van de radioactiviteit, ontving twee Nobelprijzen en ontdekte de elementen polonium en radium. Het Maria Sklodowska-Curie Museum is het enige aan haar gewijde museum ter wereld, en is gevestigd in de woning waar zij in 1867 werd geboren.
DE NIEUWE STAD (Nowe Miasto)
Dit deel van Warschau ontstond in de loop van de vijftiende eeuw ten noorden van wat later de Oude Stad is gaan heten, en was tot de achttiende eeuw een aparte stad, met zijn eigen stadsbestuur, stadhuis en kerk. De meeste van de barokke en classicistische gebouwen van de Nieuwe Stad werden naar de Tweede Wereldoorlog herbouwd. Tegenwoordig zijn in de charmante straatjes van dit stadsdeel veel restaurants en cafés gehuisvest.
Marktplein van de Nieuwe Stad (Rynek Nowego Miasta)
Aanvankelijk had het centrale plein van de Nieuwe Stad een rechthoekige vorm en was het tweemaal zo groot als dat van de Oude Stad. Nieuwbouw in de achttiende eeuw zorgde dat het plein trapeziumvormig werd. Op het plein bevindt zich een negentiende-eeuwse waterput, versierd met het wapen van de Nieuwe Stad: een maagd en een eenhoorn.
Multimedia Fonteinenpark (Multimedialny Park Fontann)
Van mei tot en met september vindt in dit fraai gelegen fonteinenpark elke vrijdag en zaterdag een show plaats, waarbij 367 fonteinen en ongeveer 300 schijnwerpers, aangevuld met lasers en muziek, voor een spektakel van water, licht en geluid zorgen.
Wislaboulevard (Bulwar Wiślany)
Langs de Wisla is het goed wandelen en fietsen. Ook bevindt zich aan de oever een rivierstrand, een veerpont, een watertram, een boot die naar de stad Serock vaart en een zogeheten ornithologisch schip. Op de ‘Dzika Wisla’, die naar een Vikingschip is gemodelleerd, worden tochten voor vogelliefhebbers georganiseerd, onder leiding van experts. Meer informatie.
Monument voor de Opstand van Warschau (Pomnik Powstania Warszawskiego)
Dit monument herdenkt de Opstand van Warschau van 1944, en zij die hun leven gaven voor hun vaderland in de ongelijke strijd tegen de nazi’s, die 63 dagen duurde. Het monument bestaat uit twee delen. Het eerste verbeeldt opstandelingen die wegrennen vanonder een pylon (een van de dragers van een brug), het tweede opstandelingen die uit het riool kruipen. Het riool van Warschau werd gedurende de opstand gebruikt om van het ene stadsdeel naar het andere te vluchten.
Krasiński-paleis (Pałac Krasińskich)
Dit monumentale paleis geldt als een van de mooiste van Polen en het mooiste barokpaleis van de stad. Het is gebouwd in de zeventiende eeuw. Ooit was hier het hooggerechtshof gevestigd, nu is het een van de locaties van de Nationale Bibliotheek. De collectie omvat manuscripten, kaarten, partituren en oude drukken die op miraculeuze wijze het geweld van de Tweede Wereldoorlog hebben overleefd. Achter het paleis bevindt zich de Krasiński-tuin, een schitterend barok stadspark waar inwoners van de stad graag een wandeling maken.