Orthodoxe kerkgebouwen
Hun religieuze schoonheid is een feestje voor oog en ziel. Dit is architectonische nijverheid van pientere timmermannen pur sang, die torenhoge lariksen in gedetailleerde tempels wisten te veranderen.
Orthodoxe kerken (tserkvas) in het Poolse en Oekraïense gebied van de Karpaten, herinneren aan de dagen van weleer, toen de Poolse grens nog tot ver naar het oosten reikte. Het land werd als de Europese culturele en religieuze grens beschouwd en de oudste kerken dateren uit de vijftiende eeuw. De ontwerpers van de tempels in de Karpaten verwezen naar de monumentale architectuur, want afkomstig uit Byzantium, voelden de designers zich meer aangetrokken tot barok dan tot gotische vormen.
In dit gebied zijn ongeveer 100 houten kerken, met karakteristieke horizontale houten stammen en gekroond door opgestapelde koepeldaken, bewaard gebleven. Op de Werelderfgoedlijst zijn de houten godshuizen van de Poolse en Oekraïense regio van de Karpaten geplaatst als een transnationale vermelding en omvat in totaal zestien orthodoxe kerken, waarvan acht Poolse: Sint Jacobus Apostel de Mindere in Powroznik, drie kerken van de Heilige Aartsengel Michaël in Brunary Wyzne, Turzansk en Smolnik, Moeder Gods kerk in Owczary, de kerk van de Geboorte van Moeder Gods in Chotyniec en twee orthodoxe kerken van St. Paraskeva in Kwiaton en Radruz. De houten kerken zijn in harmonie met het landschap van de beboste bergen.
De geloofshuizen staan vaak op heuvels, omringd door een krans van oude bomen en een hekwerk van boomstammen met schilderachtige poorten. De landelijke huizen werden van sparren gebouwd, de tempels bestaan uit lariksen. Het vakmanschap van de ambachtelijke meesters is te zien aan de balkaansluitingen aan de hoeken van de muren, in de geraffineerde modellering van de daken en ook in de constructie van de klokkentorens. In de interieurs komen wandschilderingen voor, maar speciale aandacht werd aan de iconen besteed: afbeeldingen van Christus, Moeder Gods, heiligen en bijbelse plaatjes geschilderd op hout.
De iconen worden altijd in een onveranderlijke volgorde geplaatst, volgens traditie en liturgische voorschriften. Voor het inzegenen van de iconen worden eerst de afbeeldingen erop ondertekend.
Meer info: UNESCO in de Podkarpackie regio
