Zamość werd in de 16e eeuw gesticht door kanselier Jan Zamoyski, op de handelsroute die West- en Noord-Europa verbindt met de Zwarte Zee. Zamość was ontworpen om de koninklijke residentie van Kraków te overschaduwen. Het hele project, inclusief de constructie van de stad die ook een machtig verdedigingsfort was, duurde twintig jaar (1580-1600).
De stad was vanaf het begin bedoeld en opgezet als een economisch centrum op basis van handel. Zamość is een perfect voorbeeld van een laat 16e-eeuwse Renaissancestad. Het ontwerp is gebaseerd op Italiaanse theorieën van de ‘ideale stad’ en gebouwd door de architect Bernando Morando, een inwoner van Padua. De Oude stad van Zamość heeft haar originele ontwerp en vestingwerken behouden, evenals een groot aantal gebouwen die Italiaanse en Midden-Europese architectonische tradities combineren.
Zamość is een uniek stedelijk en architecturaal complex, dat dicht aanleunt bij het idee van ‘de perfecte stad’. Er wordt vaak naar verwezen als de Parel van de Renaissance omwille van de gebouwen van grote schoonheid en historisch belang. Het centrale plein van de oude stad wordt gedomineerd door het imposante stadhuis en de omringende burgerhuizen met arcades. Sommige van deze, waarvan de eigenaars Armeense koopmannen waren, zijn rijk gedecoreerd. De machtige basiliek herbergt uitzonderlijke kunstwerken. Het Zamoyski Paleis en de Academie hebben door de aanpassingen aan hun huidige functies veel van hun voormalige grandeur verloren. Heel impressionant zijn de versterkingen uit die tijd, op sommige plaatsen tot zeven meter dik, die het oude stadsgedeelte omringen.
Toeristen komen naar Zamość om zijn historische monumenten, rustige sfeer, culturele evenementen, kunstgalerijen en gezellige accommodaties. Zijn locatie in oostelijk Polen, ver van de belangrijkste toeristische routes, staan garant voor ware rust en relaxatie. De aantrekkingskracht van de plaats wordt nog vergroot door het pittoreske Roztocze landschap, een echte ‘parel van de natuur’, in dezelfde regio. Niet ver van Zamość ligt Lublin, een stad die bekend staat om zijn vele historische monumenten.
