Dichterbij dan je denkt
Poznań - Amsterdam = 816 km
Een grootse geschiedenis, een groot avontuur - hier is Polen begonnen. Het romaanse Wielkopolska is het best bewaard gebleven op de Piastenroute (Szlak Piastowski). De gotiek heeft z'n stempel gedrukt op de sacrale architectuur (de kathedralen in Gniezno en Poznań, de parochiekerk in Gostyń). De parel van de renaissance is zeker het stadhuis van Poznań. De barok heeft zelfs een regionale variant gekregen (het stadhuis en de kerken in Leszno, de kloosters in Gostyń en Ląd, de Poznańse parochiekerk, het kasteel in Rydzyna). Het classicisme domineert de wereldlijke bouwkunst (de Raczyński-bibliotheek in Poznań, de plattelandsresidenties in Czerniejewo en Pawłowice). Het romantisme is ten volste tot uiting gekomen in de architectuur van het kasteel in Kórnik. En zo gaat het door tot het heden. Een ander belangrijk teken der geschiedenis is de houten architectuur, zowel kerkelijk als wereldlijk (het enige houten stadhuis in Polen in Sulmierzyce alsmede de restanten van Nederlandse bouwwerken bij Nowy Tomyśl).
Wielkopolska charmeert met haar vlakke maar licht glooiende landschap dat grotendeels begroeid is met bos. Het mooiste zijn de Puszcza Notecka (het Notecki-woud) en Puszcza Zielonka (het Zielonka-woud). Binnen woiwodschap Wielkopolska bevindt zich het nationale park Wielkopolski Park Narodowy, een fragment van het Drawa Nationaal Park (Drawieński Park Narodowy), 13 landschapsparken en aardig wat natuurreservaten (waaronder de unieke Morasko-meteoriet in Poznań). De grootste concentratie eiken van Europa die in Rogalin staat, is wereldberoemd.
Ook de niet al te hoge heuvels zijn schitterend. Dit is een overblijfsel van een Scandinavische gletsjer. Behalve de heuvels zijn meren een overblijfsel van de gletsjer. Het grootste aantal meren is te vinden in het merengebied Pojezierze Międzychodzko-Sierakowskie en in de omgeving van Wągrowiec, Gniezno, Poznań, Leszno en Wolsztyn.
De Grote Lus van Wielkopolska
Wielkopolska is vooral een gebied met een uitgebreid riviernetwerk dat een geweldige attractie is voor waterliefhebbers. De route die langs de grootste rivieren in de regio loopt en een compacte toeristische route vormt, wordt niet voor niets de Grote Lus van Wielkopolska genoemd.
De afstand van 687,9 km bestaat deels uit de rivier de Warta (van Konin tot Santok - 338,4 km), de rivier de Noteć (van Santok tot Nakło - 187,2 km) het Bydgoszcz-kanaal (van Nakło tot Bydgoszcz - 15,7 km) en de vaarweg Bydgoszcz-kanaal - Warta (van Bydgoszcz tot Konin - 146,6 km). Het meest gevarieerde laatste fragment loopt langs het Górnonotecki-kanaal, de bovenloop van de Noteć die door een aantal meren stroomt, o.a. het Gopło-meer, waar het Ślesinski-kanaal begint dat naar de Warta loopt via de meren Czarne, Ślesińskie, Mikorzyńskie en Pątnowskie.
De watertocht kunt u op elke plaats beginnen door uw boot te water te laten in een van de marina's of haventjes aan de Warta, bijv. in Ląd, Śrem of in Pyzdry, in havens aan de Noteć in Ujście en Czarnków of in de haventjes aan de meren tussen de Warta en Gopło.
Film: Laurens Koster, Boten.nl (persreis zommer 2016)
Hij loopt over vrijwel de hele lengte door landschapsparken en Natura 2000 gebieden waar de natuur beschermd wordt. De waterbouwkundige constructies zijn ook een grote attractie. Op de route bevinden zich 28 sluizen die de niveauverschillen laten overbruggen. Een curiositeit zijn de warme meren bij Koniń waar de watertemperatuur circa 6-11º C hoger is door het water van de elektriciteitscentrales Pątnów en Konin.
De Grote Lus verbindt de Poolse vaarwegen via de Oder en de Spree met het netwerk van de West-Europese vaarwegen en met Oost-Europa via de Wisła, Narew en Niemen. Het noordelijke deel van de Lus maakt deel uit van de internationale vaarweg E70 die van Antwerpen naar Klaipeda loopt.
Het varen zelf duurt 2 weken. Daar moet nog een week bijgeteld worden voor bezienswaardigheden.
De kleinste sluizen op de Noteć Górna (bovenloop van de Noteć) van 4,93 m breed en 42 m lang op km 80,94 (Pakość-sluis) en op km 116,08 (Łabiszyn-sluis). Op basis van deze afmetingen kan ingeschat worden dat het grootste vaartuig dat de route kan bevaren 4,5 m x 40 m mag zijn.
De minimale vaardiepte op de verschillende vaarwegen zijn als volgt:
- van Konin tot Poznań - 50 cm
- van Poznań tot Santok - 80 cm
- van Santok tot Krzyż - 1 m
- van Krzyż tot het Bydgoszcz-kanaal - van 80 cm tot 110 cm
- op het Bydgoszcz-kanaal - 140 - 150 cm
- op het Górnonotecki-kanaal - 100 - 120 cm
- op de Górna Noteć (bovenloop) - 75 - 80 cm
- op het Ślesiński-kanaal - 90 cm
Stroomsnelheid en toegestane snelheid van vaartuigen
- Noteć: stroomsnelheid van circa 1,8 tot 2,1 km/uur
- Warta: stroomsnelheid circa 5 km/uur
Met de stroom mee vaar je circa 10 tot 12 km/uur, tegen de stroom in 5 tot 7 km/uur, afhankelijk van het vermogen van de motor.
In het aanbod van chartermaatschappijen die vaarten over de Grote Lus van Wielkopolska organiseren vindt u vooral plezierjachten, huisboten, motorjachten en motor-zeiljachten voor een bemanning van maximaal 10 personen. Het is niet nodig om een vaarbewijs te hebben, voor zover de boten niet langer zijn dan 13 meter, het motorvermogen maximaal 75 kW is en de maximale snelheid 15 km/uur. De kosten van de huur van dit soort vaartuigen is afhankelijk van het toeristische seizoen en de uitrusting van de boot en ligt meestal tussen de 250 PLN en 650 PLN per etmaal. De prijzen liggen het laagst buiten het hoogseizoen, tussen oktober en april, het hoogst in juli en augustus. Daarnaast wordt vaak een borg gevraagd voor het huren van een boot van tussen de 1000 en 1500 PLN.
Op de hele route van de Grote Lus van Wielkopolska zijn bedrijven te vinden die watersportmateriaal verhuren en recreatie - en sportcentra waar kleinere vaartuigen te huur zijn, vooral kajaks en kano's. Het kost 28 tot 50 PLN per dag om een kajak te huren, afhankelijk van het type en de afmetingen.
De Warta is één van de mooiste natuurlijke waterwegen in Europa.
De Nederlanders hebben een significante bijdrage geleverd aan het voor Wielkopolska zo typische arbeidsethos. OLANDIA is een 18e-eeuwse, gerenoveerd landhuis gelegen in de plaats Prusi in het Sierakowski landschapspark, aan de rand van het Notecki-woud, die verleidt met zijn buitengewone charme. 60 charmante kamers in het landhuis, de omgebouwde graanschuur en andere bijgebouwen wachten op de gasten.
Meer over de regio: Wielkopolska