Een van de grootste Poolse componisten en tegelijk een van de beste muzikanten aller tijden was Fryderyk Chopin. Zijn naam klinkt Frans, maar hij werd geboren en groeide op in Polen, hij bracht hier de helft van zijn leven door en zijn hart is hier voor altijd gebleven. En hoewel de meeste sporen van Chopin leiden naar Warschau, vind je elders in Polen toch veel plekken die verbonden zijn met zijn leven, die hem inspireerden voor zijn werken, die hem gevormd hebben als genie of waar je kan genieten van zijn muziek.
Fryderyk Chopin werd geboren in een villa in Żelazowa Wola, niet ver van Warschau in de winter van 1810. Zijn precieze geboortedatum is niet helemaal duidelijk: de familie vierde zijn verjaardag op 1 maart, maar volgens de geboorteaangifte zou het 22 februari zijn. Maar geen nood, door dit misverstandje duren de jaarlijkse Chopinconcerten nu extra lang!
Het geboortehuis van Chopin in Żelazowa Wola is momenteel een museum met een prachtig park eromheen. Er gaan geregeld concerten en recitals door. In het oude Poolse herenhuis is een tentoonstelling te zien van voorwerpen die herinneren aan de componist en zijn tijd. Elk jaar krijgt het, samen met het moderne bezoekerscentrum, duizenden toeristen uit Polen en uit de hele wereld op bezoek.
Żelazowa Wola ligt niet zo ver van Warschau en centraal in de regio Mazowsze. In de wijde omgeving vind je nog sporen van Chopin en die kan je makkelijk volgen met de bewegwijzerde Chopinroute. In Brochów werd hij bijvoorbeeld gedoopt. Bovendien is ook de geschiedenis en de architectuur van dit plaatsje bijzonder: het kerkje, opgetrokken uit baksteen, is een van de oudste kerken uit de streek. Het is een versterkte kerk, gebouwd op de oevers van de Bzura. Andere plaatsen, die herinneren aan Chopin zijn onder andere Sanniki, Sochaczew en Plock. Toen het gezin van Chopin al in Warschau woonde, hielden ze ervan hun vakantie in de natuur van deze streek door te brengen. Symbolisch voor Chopin zijn de vele wilgen die je hier ziet. Naast het monument van Chopin in het Lazienki Park in Warschau is een van deze wilgen geplant, voor altijd aan zijn zij. En als we folkloristische elementen horen in de muziek van Chopin, dan is er grote kans dat ze uit deze streek komen.
-1170.jpg)
De kleine Fryderyk woonde slechts enkele maanden in Żelazowa Wola. In de herfst van 1810 verhuisden de Chopins naar Warschau, waar hij de eerste 20 jaar van zijn leven zou wonen. In de scholen en in de salons van Warschau ontwikkelde hij zich tot een muzikaal genie. Hier gaf hij zijn eerste concerten en verkreeg hij zijn eerste roem. Warschau is een en al Chopin. Je hoeft maar heel kort te wandelen langs de Koninklijke Route en je komt al voorbij gebouwen waar hij woonde of concerten gaf, of waar hij gewoon vaak vertoefde. Vlakbij de Oude Stad, in het Paleis van de familie Ostrogski is het Chopinmuseum ondergebracht. Daar vind je de grootste Chopincollectie ter wereld!
Ben je in Warschau, dan moet je beslist eens naar het Lazienki Park. Het is er mooi wandelen in elk seizoen en dus een van de geliefde plekken voor zowel inwoners als toeristen. En het is echt speciaal om er in de zomer een van de openlucht Chopinconcerten mee te maken. Aan de voet van het Chopinmonument kun je er in alle rust, languit in het gras, of in een zonnestoel genieten van gratis concerten door beroemde pianisten, de hele zomer lang, elke zondag. Het beeld van (het monument van) Fryderyk, gezeten onder de wilg, is een van de meest typerende beelden voor Warschau.
Het is niet moeilijk om in de hoofdstad andere plekken te vinden waar je concerten van Chopin kunt horen. Om de 5 jaar is de stad bovendien helemaal in de ban van Chopin met het Internationaal Chopinconcours – een van de grootste muziekconcours ter wereld, vergelijkbaar met de Elisabethwedstrijd in België. En als je de kans niet hebt voor een lang concert, dan zijn er nog de Chopinbankjes: op verschillende plekjes in de stad, die te maken hebben met Chopins leven, staat er een bankje. Ga erop zitten en druk op de knop om heel even te genieten van een van zijn meesterwerken.
In het jaar 1830 verliet Fryderyk Chopin Warschau voor altijd. De 20 jaar daarop leefde hij in het buitenland, grotendeels in Frankrijk, waar zijn vader vandaan kwam. Hij stierf op 17 oktober 1849 in Parijs en werd ook daar begraven. Zijn hart daarentegen werd volgens zijn laatste wens teruggebracht naar Polen en rust in de kerk van het Heilig Kruis in Warschau.
Vooraleer Chopin Polen verliet, heeft hij er vaak rondgereisd en hij schreef lange brieven naar zijn vrienden en verwanten. Daaruit kunnen we opmaken waar hij verbleef en wat hem trof. Hij reisde onder andere naar Toruń, waar hij de schitterende architectuur bewonderde (UNESCO erfgoed). Hij schreef zelfs over de Torunse peperkoek, die hem bijzonder smaakte. Hij was ook meermaals in Wielkopolska en vermeldde naast Poznan ook het kleine plaatsje Żychlin, waar hij gedurende drie dagen een bruiloft mee vierde. Op bezoek in Małopolska kwam hij langs Ojców en Pieskowa Skała en vooral ook de zoutmijn van Wieliczka. Die was toen nog geen museum en om de ondergrondse kamers te bezoeken, moest hij met zijn vrienden afdalen aan een touw, diep de mijn in. Hij was ook 6 maal in Kalisz, onder andere de laatste keer dat hij ging feesten voor zijn vertrek naar het buitenland.
De reis in de sporen van Chopin eindigt terecht in Duszniki Zdrój. Dit is zonder twijfel een van de belangrijkste plaatsen in het leven van de componist. Dit kuuroord in het Sudetengebergte is al sinds eeuwen bekend om zijn geneeskrachtig mineraal water. Chopin had als jongeman een zwakke gezondheid en bezocht Duszniki om er te komen rusten en genezen. Tijdens een van die kuren gaf Chopin een charitatief concert en hoewel hij niet tevreden was over de kwaliteit van de piano, ging dit concert de geschiedenis in als één van zijn eerste grote optredens. Dat is dan ook de reden, waarom Duszniki momenteel in Polen bekend is omwille van zijn jaarlijkse pianofestival tere ere van Chopin. De directe omgeving van het kuuroord heet Kotlina Kłodzka, een schilderachtige streek, een heuvelachtig landschap aan de voet van de bergen, perfect als uitvalsbasis voor een verkenning van de regio Nedersilesië.
