W rejonie Wągrowiec - Gołańcz zachowały się do chwili obecnej betonowe schrony bojowe piechoty z 1939r. będące przykładem kunsztu polskiej sztuki inżynierskiej w wojskowym budownictwie obronnym tamtego okresu. Przygotowując się do działań obronnych na odcinek Wągrowiec - Gołańcz - Kcynia, skierowano wiosną 1939r. ze Skierniewic 26 Dywizję Piechoty, której dowódcą był płk Adam Brzechwa-Ajdukiewicz. Oddziały tej dywizji przystąpiły do robót fortyfikacyjnych, budując schrony bojowe na głównych kierunkach spodziewanych natarć nieprzyjaciela. Główna linia obrony przebiegała wzdłuż jezior rynny wągrowieckiej do Gołańczy i na tym terenie wybudowano łącznie 15 obiektów fortyfikacyjnych: 2 schrony na odcinku Wągrowiec, 9 schronów na odcinku północnym - skraj Jeziora Grylewskiego - Gołańcz z wydzielonym punktem oporu Pojezierza i Gołańcz oraz 4 schrony w samodzielnym rejonie oporu Dobieszewko. W wydzielonym punkcie oporu Gołańcz, wzdłuż drogi polnej Gołańcz-Pojezierze, biegnącej po wschodniej stronie głębokiej i szerokiej doliny Strugi Gołanieckiej, wybudowano 4 schrony z zadaniem obrony odcinka Gołańcz - załamanie południowe doliny Strugi Gołanieckiej.

Trzy z tych obiektów zachowały się w stanie niezniszczonym do dziś. Dwa z nich znajdują się wśród pól uprawnych, a trzeci jest dostępny na terenie byłego wysypiska śmieci.

Źródło: publikacje Towarzystwa Miłośników Ziemi Gołanieckiej.